วิถีวัฒนธรรมชาวมานิ

เป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่มีวัฒนธรรมการเคลื่อนย้ายตามแหล่งอาหารธรรมชาติที่มีอยู่ในผืนป่าดิบชื้นทางภาคใต้ของไทย เทือกเขานครศรีธรรมราชหรือเทือกเขาบรรทัด นับเป็นสถานที่สำคัญสำหรับการเคลื่อนย้ายของกลุ่มชนพื้นเมืองชาวมานิ การตั้งถิ่นฐานของชาวมานิ ณ บริเวณป่าใดๆ ของเทือกเขาบรรทัด จะเป็นดัชนีสำคัญของความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรธรรมชาติและความหลากหลายทางชีวภาพ ซึ่งเป็นแหล่งอาหารของพวกเขา

ชนเผ่าพื้นเมืองมานิ มักเลือกพื้นที่ทำเลตั้งถิ่นฐานในภูมิประเทศที่เป็นเนินเขาในเขตป่าไม้ที่อยู่ลึกห่างไกลจากชุมชนชาวบ้านทั่วไป แต่ภูมิประเทศเหล่านั้นต้องมีองค์ประกอบของลำธารหรือน้ำตกอยู่ใกล้ๆ มีความอุดมสมบูรณ์ของสัตว์ป่า พืชอาหารประเภทหัวมัน และต้องเป็นบริเวณที่มีไม้ไผ่และปาล์มจั๋งอยู่ไม่ไกลนัก เพราะใช้ประโยชน์เป็นทั้งการสร้างที่พักและอาวุธสำหรับล่าสัตว์ที่เรียกว่า “ตุด” หรือ “บอเลา”

ลักษณะที่พักอาศัยของมานิกลุ่มที่ยังคงเคลื่อนย้ายตามแหล่งอาหาร มักจะสร้างด้วยไม้ไผ่และใบไม้ตระกูลปาล์มเรียกว่า “ทับ” มีลักษณะเป็นเพิงหมาแหงน สำหรับอาศัยหลับนอนและพร้อมเคลื่อนย้ายไปตามแหล่งอาหาร แต่ละทับจะอยู่กันเป็นกลุ่มๆ ละประมาณ 20-30 คน